Terwijl je de hurkpositie aanneemt, hoor je ineens je knie knakken. Heb jij last van knakkende gewrichten? Het komt vaak voor. Maar hoe komt het? Is het gevaarlijk? En wat zeggen krakende gewrichten over je gezondheid? Fysiotherapeut Eveline Bosselaar neemt ons mee in de wereld van het menselijk lichaam.

Als je opstaat, geeft je heup een vreemd geluid. Draai je met je nek, dan begint het te knakken. En buig je je knie, dan hoor je hetzelfde geluid. Wat is dat toch? “Knakkende gewrichten zijn een teken dat iets in je lichaam vastzit,” vertelt fysiotherapeut Eveline Bosselaar.

Wat gebeurt er als je gewricht kraakt?

Het geknak en gekraak kan van verschillende lichaamsdelen komen. “Het kan een spier of pees zijn die over een botrandje gaat, maar meestal is het je gewricht,” vertelt Bosselaar. Ze gaat verder: “Elk gewricht heeft een zakje met vocht en daar zit ook wat gas in. Hoor je gekraak, dan verplaatst het gas dat in het gewrichtszakje zit. Het zijn dus niet zozeer twee botten die over elkaar heen gaan.”

Waarom knakken mijn gewrichten zo vaak?

Alle gewrichten kunnen voor gekraak zorgen, maar het zijn meestal de gewrichten in je vingers en nek. De heup is juist wat moeilijker, omdat dit een groter gewricht is. “Als iemand eenmaal kraakt, wordt het al snel een gewoonte. ‘Als ik het maar los kraak, dan blijft het wel goed’ denken mensen dan. Maar naarmate je vaker kraakt, heeft het minder effect. Plus, het gekraak wordt harder.”

Wat is de oorzaak?

Sporten, flexibiliteit, hoge hakken, ouderdom. Het zijn allemaal oorzaken die voorbijkomen als je googled op knakkende gewrichten. Wat is daarvan waar? “Er is niet echt een oorzaak aan te tonen. Alles wat in het lichaam zit, beweegt. En dat kan dus ook vastzitten. Soms heb je daar misschien wat meer aanleg voor, of is er sprake van overbelasting, maar een echte oorzaak is niet te vinden.”

3 fabels over knakkende gewrichten

Het zorgt voor slijtage van de gewrichten. “Ik denk niet dat er veel slijtage uit kan voortkomen. Er is ook onderzoek naar geweest en daar kwam uit dat krakende gewrichten niet voor slijtage hoeven te zorgen.”

Een krakende heup is eigenlijk een heup die kort uit de kom schiet. “Je moet het heel bont maken, wil je heup uit de kom schieten. Er zitten zoveel spieren en banden aan je gewrichten, dat het nog redelijk stabiel blijft.”

Knakkende gewrichten zijn een typisch ouderdomskwaaltje. “Het is niet leeftijdsgebonden; het komt voor bij jonge en oude mensen.”

Wat als het knakken pijn doet?

Een krakend gewicht kan ook een minder onschuldige betekenis hebben. Volgens het Bravis Ziekenhuis is dit fenomeen namelijk een symptoom van artrose. Bij deze vorm van reuma verandert de structuur van het kraakbeen waardoor je gewricht een knakkend geluid kan maken. Gaat het knakken van je gewrichten samen met pijn? Dan is het goed om hier door een arts naar te laten kijken.

Zo knak je minder

Maar hoe erg is het nou, krakende gewrichten? Het klinkt niet gezond… Bosselaar vertelt dat het geen kwaad kan. Het knakken verminderen of verhelpen blijkt moeilijker dan gedacht: “Je kunt het hooguit minder provoceren. Hoe vaker je kraakt, hoe meer je het nodig hebt. Minder kraken kan helpen, maar dat is geen garantie.” Als je merkt dat je bepaalde activiteiten niet meer kunt doen, zoals uit bed komen, zitten, computeren, kan een therapeut hulp bieden. “Een fysiotherapeut of manueel therapeut kan het losmaken en oefeningen geven om spieren sterker te maken.” En tot slot een niet te vergeten factor: bewegen! “Hoe meer je beweegt, hoe meer activiteit in je gewrichten, hoe soepeler ze blijven. Dat komt omdat het vocht in de gewrichten wordt geactiveerd wanneer je beweegt.”

Conclusie: hoewel het een akelig geluid is, kunnen knakkende gewrichten (meestal) geen kwaad. Zorg voor voldoende beweging, maak er geen gewoonte van en luister naar je lichaam!

Volg ons ook op Instagram, Facebook en TikTok. Meer Gezondnu? Neem dan een kijkje in het magazine en schrijf je in voor de nieuwsbrief.